Główną różnicą między komunizmem a nazizmem jest podejście do kwestii narodowości. Czuję potrzebę ustanowienia jakiegoś prostego punktu odniesienia, który ułatwiłby ogarnięcie pewnych podstaw. Posłużę się najbardziej górnolotnymi czy też głównymi, najbardziej charakterystycznymi założeniami, które powinny oddzielać zdeklarowanego prawicowca od lewicowca.
Lewica dba o wszystkich ludzi, chce pomagać, akceptuje odmienne kultury, religie, upodobania seksualne. Prowadzi to do “zdziecinnienia” obywateli, stąd potrzeba odgórnego sterowania gospodarką. Ale lewica czyni to dla ogółu społeczeństwa, stąd lewicowcy winni mieć poczucie odpowiedzialności społecznej (państwo daje, państwo wymaga – lewicowiec to rozumie).
Prawica daje wolną rękę obywatelom, państwo nie opiekuje się nimi, a jedynie zapewnia podstawowe bezpieczeństwo, dopasowuje prawo do zmian rzeczywistości. Mniej wymaga w zamian dając wolny wybór. Obywatele przyzwyczajają się do konkurencji, stają się samodzielni. Więcej wymaga od nich rynek niż państwo. Ale obywatel przyzwyczajony do skrobania własnej rzepki nie lubi, jak mu ktoś chce zmieniać poglądy – stąd konserwatyzm obyczajowy.
Z takim rozróżnieniem łączy się wiele wniosków. Nie będę ich teraz rozpracowywał, ponieważ za daleko odbiegłbym od tematu. Zajmę się najważniejszym. Jak większość zauważyła, nie istnieje w Polsce partia tak do końca prawicowa, czy lewicowa. Właściwie każda prezentuje jakiś mix wartości. W jednym z wywiadów dla zagranicznej prasy, Jarosław Kaczyński oznajmił, że jest centrolewicowcem. W dalszej części tekstu postaram się scharakteryzować partie skrajne. Niech każdy sam stwierdzi, czy można do tej charakterystyki podpiąć jakąś polską partię, czy nie.
Chciałbym zaznaczyć, że piszę “z głowy”, proszę więc nie powstrzymywać się przed sprostowaniami. Przeanalizuję założenia dwóch najbardziej znanych partii skrajnych – NSDAP i KPZR (wcześniej bolszewików). Zrobię to posługując się znowu schematem, uważam, że tak będzie przejrzyście.
CECHY NIESKRAJNE
NSDAP KPZR
Państwo opiekuńcze Państwo opiekuńcze
Nacjonalizacja gospodarki “Nacjonalizacja” gospodarki
Polityka prospołeczna Polityka prospołeczna
Zrównanie szans
Konserwatyzm obyczajowy
Konkurencyjność
CECHY SKRAJNE
Państwo policyjne Państwo policyjne
Ekspansja terytorialna Ekspansja terytorialna
Partia wodzowska Partia wodzowska
Gloryfikacja Narodu* Wyzbycie się narodowości*
własna ideologia własna ideologia
likwidacja ludzi likwidacja ludzi
nie popierających ideologii nie popierających ideologii
GŁÓWNE RÓŻNICE:
Ujawnianie cech skrajnych programu Wykształcenie cech skrajnych w trakcie
po zdobyciu władzy (bez *) posiadania władzy (bez *) (jeszcze jako
bolszewicy)
Ideologia oparta na narodzie, Ideologia oparta na równości
jego kulcie, a zarazem nienawiści niezależnie od przynależności narodowej,
do innych narodów – stąd wyzbycie się narodowości, nowy człowiek –
skrajna prawicowość. komunista – stąd skrajna lewicowość
Z pierwszej głównej różnicy wynika postrzeganie hitleryzmu, jako gorszego systemu od stalinizmu. Hitler od początku planował to, co zrobił, zaś Stalin był efektem niewypału pięknej idei komunizmu, niewypału budowania nowego porządku drogą rewolucji. Hitlera często traktuje się jak potwora, a Stalina nie zawsze, mimo, że pośrednio lub bezpośrednio spowodował śmierć większej ilości ludzi.
Z drugiej głównej różnicy wynika, jak już zasygnalizowałem, rozróżnienie (moim zdaniem niedokładne merytorycznie) na skrajną prawicowość i skrajną lewicowość. Wynika z niej jeszcze kilka innych wniosków, choćby częściowe wyjaśnienie dlaczego II Wojna Światowa nie zakończyła się pokonaniem ZSRR. Otóż nazizm był bardziej akceptowany wewnątrz kraju, a prawie wcale na zewnątrz. Komunizm (czy stalinizm) odwrotnie – miał wielu zwolenników np. we Francji, ze względu na piękne założenia u zarania jego istnienia, wewnątrz to już było różnie ze względu na teoretyczne pozbawienie znaczenia narodowości, czy kościoła.
Najważniejszy wydaje się fakt, że partie skrajne mogą również miksować elementy prawicowe z lewicowymi. To już zależy od potrzeby aktualnej rzeczywistości. Najbardziej charakterystyczną cechą partii skrajnych jest jednak dążenie do uzyskania pełni władzy. W tym wypadku nie ma zasadniczo różnicy między NSDAP a bolszewikami – osiągnęli ten sam cel różnymi środkami, ale też w różnych okolicznościach i z różnych pobudek. Charakterystyczne jest też podejmowanie wszelkich środków, by władzę utrzymać; rozbudowany system policyjny, wiele poziomów kontroli (kontrola instytucji kontrolujących instytucje kontrolujące obywateli), zakaz działalności odmiennych poglądowo opcji politycznych, eksterminacja wrogów wewętrznych prawdziwych bądź urojonych, propaganda sukcesu, militaryzacja. Ciągle mówię o cechach niezależnych od programu partii, o cechach sprawiających, że partia lewicowa, prawicowa, czy centrowa staje się partią skrajną.
Myślę, że urwę myśl w tym miejscu. Dodam jeszcze mały rysunek poglądowy i wreszcie trochę mniej obiektywne zdanie.
Uważam, że wiele cech charakteryzujących partię skrajną niezależnie od programu, można przypisać koalicji rządzącej. Marginalizacja, zwalczanie odmiennych opcji politycznych, walka z wrogiem wewnętrznym (Układ), propaganda sukcesu, nawoływanie do zwiększenia kontroli państwa nad obywatelami. Moim zdaniem to dopiero początek.